Από την ιστορία της διάσωσης πετρογέφυρων του Πωγωνίου
Το πετρογέφυρο της Νονούλως, στη βορινή άκρη της χαράδρας του Δολού, της γνωστής και ως λάκκος Κουβαρά, έχει μια ιστορία αγώνα ζωής της γερόντισσας Νονούλως που κάθε μέρα περνούσε με αγωνία και κίνδυνο την ξύλινη γέφυρα που ήταν στο σημείο αυτό πηγαίνοντας φόρτωμα ξυλείαςπου πουολούσε στην αγορά της Βοστίνα σήμερα Πωγωνιανής. Μα ζεύοντας τις οικονομίες κάποτε διέθεσε το ποσόν για την κατασκευή εκεί μιας γέφυρας ακίνδυνης για τους διαβάτες.
Το 1988 αυτό το γεφύρι άρχισε να παρουσιάζει σημεία φθοράς με δείγματα αδυναμίας πλέον ασφαλούς διέλευσης.
Η διάσωσή του γεφυριού καταγράφεται στον τύπο:
«ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΠΩΓΩΝΙΟΥ» Οκτώβριος 1988
Το παλιό γεφύρι σώζεται
«Με ενέργειες του Πολιτιστικού Συλλόγου Δολού κλιμάκιο της Εφορείας Αρχαιοτήτων έφθασε εκεί ομάδα της Εφορείας αποτελούμενο από τον μηχανικο Κώστα Παπαδά και τον Νίκο Βλάχα οι οποίοι εξήτασαν το παλιό τοξωτό γεφύρι(Νονούλως) και τον ερειπωμένο εκεί υδρόμυλο.
Από την ιστορία της διάσωσης πετρογέφυρων του Πωγωνίου
Το Κατωγέφυρο Ωραιοκάστρου πάνω στον ποταμό Γορμό.
Γράφει ο Κώστας Χρ. Κωστούλας.
Το γεφύρι αυτό είχε σχεδόν ερειπωθεί από πολλά χρόνια. Παρακλήθηκε η Εφορεία Νεότερων Μνημείων, προϊστάμενος ο αρχιτέκτονας Σπύρος Πανταζής, να εξετάσει την δυνατότητα μιας αποκατάστασης του Γεφυριού. Η αυτοψία από την υπηρεσία έκρινε ότι το συνεργείο της Υπηρεσίας θα μπορούσε να αναστηλώσει το γεφύρι πάνω στα δείγματα δόμησης των σωζόμενων κατάλοιπων ερειπίων.
Την Άνοιξη του 1993 άρχισαν οι εργασίες από το συνεργείο της Υπηρεσίας υπό την καθοδήγηση μηχανικών και το Κατωγέφυρο Ωραιοκάστρου αναστηλώθηκε και προστέθηκε στα δείγματα λαϊκής γεφυροποιϊας στο Πωγώνι.
Το γεφύρι αυτό, τα παλαιότερα χρόνια εξυπηρετούσε τις γεωργικές εργασίες του χωριού, στις πέραν του ποταμού εκτάσεις αλλά ήταν και ένας περιφερειακός παράδρομος που συνέδεε τις ανατολικές περιοχές μιας άλλοτε ανθούσας γύρω του άλλοτε Λαχνοκάστρου περιοχής χωριών του Πωγωνίου με προσέγγιση της Βήσσανης και του Δελβινακίου, όπου συναντούσε το παλιό ντερβένι Ιωαννίνων -Ξηρόβαλτου- Δερόπολης.
Τα πετρογέφυρα του Πωγωνίου…
Τα πετρογέφυρα του Πωγωνίου…
Γράφει ο Κώστας Κωστούλας
Με ανακοίνωση του αντιδήμαρχου Πωγωνίου κ. Στ. Κουκουλάρη γνωστοποιήθηκε ένα πρόγραμμα περιπατητικής μελέτης 13 πέτρινων γεφυριών του Πωγωνίου από το Πανεπ. Δυτικής Αττικής με τη συνεργασία του Δήμου.Επειδή δεν διευκρινίζεται αν πρόκειται για καταγραφή, περιγραφή και φωτογράφιση ή για κάποια τεχνική επέμβαση «διάσωσης», ούτε αναφέρονται επώνυμα οι συντελεστές και αν υπάρχει κάποιο και τί κονδύλιο και από ποιο πρόγραμμα, μια διευκρίνιση είναι απαραίτητη για την αξιοπιστία της ανακοίνωσης.
Τα αναφερόμενα 13 επώνυμα πετρογέφυρα ευρίσκονται όλα στην περιοχή της τέως επαρχίας Πωγωνίου, όπου στα πλαίσια της δημοσιογραφικής μου δουλειάς, της πολύχρονης έρευνας και καταγραφής των γεφυριών του παλαιο-Πωγωνίου, έχω καταχωρήσει πολλές πληροφορίες, θα ήθελα να κάνω μια καλόπιστη παρέμβαση που μπορεί να φανεί χρήσιμη.
Τα Πωγωνήσια πετρόκτιστα γεφύρια, συνολικά παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά σε έκθεση της εφημερίδας μου, το 2001 με τίτλο «ΕΝΑ ΑΓΝΩΣΤΟ ΠΩΓΩΝΙ», στο συγκρότημα της ΕΗΜ στο λόφο του θεάτρου, με τη συνεργασία: της ΕΗΜ, της Εφορείας Νεωτέρων Μνημείων, Αδελφοτήτων Μερόπης, του εκδότη Βασιλείου Κουτσολιόντου, των φωτογράφων Ιωάννη Μπράτη και Ελευθέριου Ζαφείρη και του γραφίστα Παντ. Γρ. Κωστούλα.
Με τον Ιωάννη Μπράτη μάλιστα περπατήσαμε πολλά γεφύρια του Πωγωνίου τα οποία φωτογράφησε
Αντικείμενο μελέτης θα αποτελέσουν 13 Γεφύρια του Δήμου Πωγωνίου
5 Ιουνίου, 2024ΔΕΛΤΙΑ ΤΥΠΟΥ 4 Mins Read
Τη δική τους ιστορία θα «πουν» δεκατρία (13) πέτρινα γεφύρια του Δήμου Πωγωνίου που θα αποτελέσουν αντικείμενο μελέτης του Εργαστηρίου Γεωχωρικής Τεχνολογίας του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής στα πλαίσια του 1ου Εργαστηρίου Τεκμηρίωσης και Ανάδειξης Πέτρινων Γεφυριών που θα πραγματοποιηθεί σε συνεργασία με το Δήμο.
Το Εργαστήρι θα υλοποιηθεί από 16 έως 22 Ιουνίου με τη συμμετοχή 5 καθηγητών και 12 φοιτητών και η πανεπιστημιακή ομάδα θα προχωρήσει στην τεκμηρίωση και ανάδειξη των εξής πέτρινων γεφυριών:
1 Γεφύρι στο Καλντερίμι Φαράγγι
2 Γεφύρι στο Γκρέτσι Παλαιόπυργος
3 Κατωγέφυρο Ωραιόκαστρο
4 Γεφύρι στο Νιόνερο Πωγωνιανή
5 Θεογέφυρο Δρίνου Ζάβροχο
6 Γέφυρα στους Αγιούς Κάτω Ραβένια
7 Γεφύρι της Θεοτόκου Πωγωνιανή
8 Γεφύρι Του Κοράκη Βρίστοβο
9 Τα Δύο Γεφύρια Κάτω Λάβδανη
10 Γεφύρι στην Ποταμιά Κάτω Λάβδανη
11 Γέφυρα Γκόλα Νεοχώρι
12 Γεφύρι του Κουβαρά Δολό
13 Γεφύρι της Νονούλως Δολό