Γρηγόρης Πασαλής και ο Κίτσος Πήλιος

https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj4ipJ-jMb39wk2uuj3-V1qEz9ims0CFv0-t2vDSIEYvPSwaPWu6nPnbd5ziY3ZfuG5O9Mw8RNHdzkV-iy-GQcm2YtrXbQaPWlFRVRwc0xZ6S4l2sYJr03B3zpCjr4zvyg8wCYlNaKOOc4/s1600/_115AF~1.JPG
Γρηγόρης Πασαλής και ο Κίτσος Πήλιος
 Του Κώστα Χ. Κωστούλα
 
 Πολλά είναι τα πρόσωπα  και οι άνθρωποι του χωριού που έχουν  καταγραφεί στις  παιδικές  μου αναμνήσεις της  κατοχής στην  Πωγωνιανή.  Για δύο  όμως  από αυτά έχω  μια ιδιαίτερη  αναφορά, γιατί  έχουν  κάνει και διαχρονικά  έντονη την  παρουσία τους στο  χωριό. Όχι βέβαια ότι έπαιζαν κάποιο  πρωταγωνιστικό ρόλο στα δρώμενα  του χωριού. Αντίθετα  μάλιστα ήταν ήπιοι και συμπαθητικοί  άνθρωποι.
 

Αυτοί ήταν ο Γρηγόρη  Πασαλής  και ο Κίτσο  Πήλιος.
 Ο Γρηγόρης  Πασαλής   έμεινε στη θύμησή μου σαν ο  Τελάλης του χωριού. Ο τελευταίος Τελάλης της  παράδοσης. Μένει ακόμη  στη μνήμη μου η ηχώ  από εκείνο  το άκουσμα κάποιας  αναγγελίας ή ανακοίνωσης της  Κοινότητας.
«Ακούστε  χωριανοί»  και ακολουθούσε  το μήνυμα  που ενδιέφερε  τους κάτοικους του χωριού. Φωνή βροντώδης και καθαρή ώστε να ακούγεται σε όλο το χωριό από τις στάσεις και θέσεις που εκείνος είχε επιλέξει για αυτό το παραδοσιακό μέσο  επικοινωνίας  των ανθρώπων της  μικρής  κοινωνίας του χωριού. Ήταν ο τελευταίος Τελάλης της Πωγωνιανής. Ο τηλε-λάλης κατά μία ερμηνεία της λέξης που της δίνει μια πολύ αρχαία προέλευση.

Σοβαρός  και λιγομίλητος,  έπαιζε με αίσθηση ευθύνης  το λειτούργημα  του δημόσιου κήρυκα. Ήταν λάτρης του ποτού αλλά χωρίς  να  ενοχλεί.
   Ο Πασαλής  από προπολεμικά αναλάμβανε  οποιαδήποτε δουλειά  διαμεσολάβησης κυρίως  εξυπηρετήσεις των χωριανών που δεν μπορούσαν να μετακινηθούν  από το χωριό και έφθανε μέχρι την Αθήνα. Γνώριζε καλά τη λειτουργία των υπηρεσιών  και έτρεχε όπου χρειαζόταν να εξυπηρετήσει τους εντολείς του. Συνεπής  και αξιόπιστος έφερε σε πέρας κάθε  αποστολή.
   Ποτέ δεν χρησιμοποίησε το «χωνί» για το έργο του Τελάλη.  Η φωνή του ήταν  δυνατή και του έφτανε  να κάνει το «χωνί»  με τις δυό παλάμες του, κάτι που το έφερνε  από την παλιά παράδοση. Μάλιστα κάπου αναφέρετε στην παράδοση και η εκφώνηση «ακουστε ο πασάνας» , ο  πάσα ένας !
 Το έργο  της εξυπηρέτησης των χωριανών σε διάφορες υποθέσεις  με τις υπηρεσίες το συνέχισε  και μετά την κατοχή, ιδιαίτερα στις υπηρεσίες του Δελβινακίου και των Ιωαννίνων.
    Προσωπικά βέβαια δεν είχα κάποιο λόγο  γνωριμίας ή επικοινωνίας. Τι ήμουν άλλωστε, ένα μικρό παιδί. Βρεθήκαμε όμως  πολλές φορές μαζί στην κοινή «τσαντόρα»  στο «Νιονερό» όταν  φυλάγαμε τα αμπέλια, καθώς  και ο Πασαλής είχε εκεί και πάνω από τη βρύση το δικό του αμπέλι.  Δεν θυμάμαι κουβέντες του ούτε κάποια  συνομιλία  μαζί του. Όλη την ημέρα ήταν στο χωριό για τις δουλειές που είχε.


    Ο δεύτερος  άνθρωπος του χωριού που καταγράφω στις  παιδικές μου αναμνήσεις της  κατοχής είναι ο Κίτσος Πήλιος. Ήταν ο άνθρωπος τις αγοράς  για τα «θελήματα», τις μεταφορές  ειδών και τις φορτοεκφορτώσεις των αυτοκινήτων.
   Απλός, αγαθός, πάντα φιλικός για να αποσπάσει  τον τίτλο του «αγαπητού»  που τον συνόδευε σε κάθε του εμφάνιση και δουλειά.  Πρόθυμος  για κάθε θέλημα  και ολιγαρκής στις απαιτήσεις του που τις περισσότερες φορές του αρκούσε ένα  καλό κέρασμα με ένα τσίπουρο που πολύ το αγαπούσε.
    Πάντα κάτι είχε να πει σαν σχόλιο,  αλλά επιζητούσε και κάποιο πείραγμα  από τις  συντροφιές. Πανταχού παρών, μόνιμο  μέλος της αγοράς και στις διακίνησης  εμπορευμάτων και αγαθών.
   Δεν αρνιόταν ποτέ την παροχή των  υπηρεσιών του.  Με το αργό του βήμα  ανέβαινε και κατέβαινε από το σπίτι του, ένα φτωχικό σπίτι  στον Άγιο Αθανάσιο, καμιά φορά, ολίγον  ζαλισμένος από τα κεράσματα. Με την χαρακτηριστική του τραγιάσκα και με το μισοφορεμένο σακάκι του ήταν μια  ξεχωριστή φιγούρα τις αγοράς  που τη θυμούνται ακόμη στην  Πωγωνιανή.  Και όπου πανηγύρι και χαρά  ο «αγαπητός» ήταν παρών  και συμπότης στον πανηγυρισμό, φαίδραινε συχνά την ατμόσφαιρα με τον σαρκαστικό του λόγο και αντίλογο πάντα με νόημα.
  Τύποι και πρόσωπα στο χωριό που ξεχώρισαν  για τον ήπιο χαρακτήρα, την καλή διάθεση, την εύθυμη ατμόσφαιρα και την εκτέλεση  μιας κοινωνικής αποστολής που ήταν απαραίτητη στην τοπική κοινωνία.
   Μέσα τις παιδικές μου αναμνήσεις και μακριά από τα έντονα γεγονότα  τις εποχής,  ο Γρηγόρης  Πασαλής  και ο Κίτσο Πήλιος, δυο ταπεινοί  και χρήσιμοι άνθρωποι του χωριού έχουν πάρει μια ιδιαίτερη θέση στις παιδικές μου αναμνήσεις  αλλά και στη διαχρονική λειτουργία αυτού του κόσμου «του μικρού, του Μέγα» που άφησε  τις δικές του  εικόνες  μιας ζωής  που  έφυγε, μιας  κοινωνίας που, το «ράδισμα», η επικοινωνία και συνδιαλλαγή, ήταν  ο κρίκος και ο σύνδεσμος των παλιών  κοινοτήτων των ανθρώπων.

Πώς απαξιώθηκε γενικά το Πωγώνι

Vostiniotis-more/Ταξίδια (600 βίντεο).