ΠΩΓΩΝΙΑΝΗ Κυριακή 22 Αυγούστου 1976
Φωτό αρχείου Κώστα Χρ. Κωστούλα Βίντεο-Επεξεργασία: Βαγγέλης Γκόγκος
Στιγμιότυπα από τα εγκαίνια του Λαογραφικού Μουσείου Πωγωνιαννής, το 1976.Επίμετρο Κώστα Κωστούλα για τις Πολιτιστικές εκδηλώσεις 22-8-1976
Ακολουθώντας τον «βοστινιώτη», στην ιστοσελίδα, του δημιουργού Βαγγέλη Γκόγκου, την τόσο ενδιαφέρουσα και επιτυχημένη σύνθεση και παρουσίαση αρχειακού υλικού για τις Πολιτιστικές εκδηλώσεις στην Πωγωνιανή στις 22 Αυγούστου 1976, που έγιναν με τα εγκαίνια του Λαογραφικού Μουσείου της ΕΗΜ του παραρτήματος Πωγωνιανής, αισθάνομαι την υποχρέωση σύμφωνα με την υπόσχεση στο προλόγισμά μου, να κλείσω με αυτό το επίμετρο, με μια αναφορά στους συντελεστές εκείνης, της μεγαλύτερης πολιτιστικής εκδήλωσης στην Πωγωνιανή, πέραν της κεντρικής οργανωτικής διεύθυνσης και καθοδήγησης του αείμνηστου προέδρου της ΕΗΜ Κώστα Φρόντζου. Από την πρώτη στιγμή της προετοιμασίας των εκδηλώσεων ο Γιάννης Τόμος, πρόεδρος τότε της Κοινότητας Πωγωνιανής, σαν «οικοδεσπότης», ανέλαβε ως μέλος της επιτροπής του Παραρτήματος της ΕΗΜ, και με την υπογραφή του ενημερώθηκαν οι Κοινότητες, Αδελφότητες και τοπικοί Πολιτιστικοί φορείς, και υποδεχόταν επισήμους και επισκέπτες που ήρθαν στο χωριό για τις εκδηλώσεις. Από την οργανωτική επιτροπή, ο υπογράφων με τον Σπύρο Τζουλάφη, προϊστάμενο του Τηλεπ. Γραφείου Δελβινακίου, περιήλθαμε όλες σχεδόν τις Κοινότητες Πωγωνίου, για μια λεπτομερή ενημέρωση, για την πρόσκληση στα εγκαίνια του νέου Μουσείου και για ουσιαστική συμμετοχή τους με χορευτικά, και προσφορά εκθεσιακού υλικού. Η Εταιρεία Ηπειρωτικών Μελετών, απέστειλε προθήκες και άλλο διακοσμητικό υλικό για τα εκθέματα, ενώ με ενέργειες του πρόεδρου Κώστα Φρόντζου, στο Εθνικό Ίδρυμα, αποσπάστηκε η υπάλληλος Ρίτσα Πάσχου(καταγόμενη από το Κεράσοβο Πωγωνίου), για μία εβδομάδα στην Πωγωνιανή για να επιμεληθεί της όλης εκθεσιακής παρουσίασης του λαογραφικού υλικού στις 9 αίθουσες του κτιρίου του Μουσείου. Συμμετείχαν ενεργά με κάθε μέσον και οι φορείς του χωριού, Φιλεκπαιδευτικός Σύλλογος, Αδελφότητα Αθηνών, Αδελφότητα Ιωαννίνων. Ιδιαίτερη ήταν η συμβολή του χωριανού Παναγιώτη Δολιώτη, διευθυντή του Ορφανοτροφείου, ο οποίος οργάνωσε σε αίθουσα του Οικοτροφείου και προετοίμασε με όλον τον εστιατορικό εξοπλισμό και το προσωπικό του Ιδρύματος, τη δεξίωση των 200 επίσημα προσκεκλημένων. Οι ντυμένες στα Πωγωνήσια κοπέλες και το Πωγωνήσιο μενού, με το τοπικό μουσικό συγκρότημα, άφησαν τις ωραιότερες εντυπώσεις. Η Ελευθερία Νικολαϊδη, μέλος της ΕΗΜ και μορφωτικό στέλεχος, επιμελήθηκε τη συγκέντρωση από τα αρχεία του Ιδρύματος, βιβλίων, εγγράφων και φωτογραφιών, για την εκθεσιακή παρουσίαση της πολιτιστικής παράδοσης του Πωγωνίου, που γέμισαν δύο αίθουσες του Γυμνασίου. Η Νίκη Θεοδωρίδου με ομάδα κυριών και νεανίδων, περιήλθε πολλά χωριά και συγκέντρωσε ένα σημαντικό αριθμό χειροτεχνημάτων, κεντημάτων και υφαντών της Πωγωνήσιας παράδοσης, που εκτέθηκαν σε δύο αίθουσες του Γυμνασίου. Στις καλές τέχνες, 16 Πωγωνήσιοι καλλιτέχνες, παρουσίασαν 52 δημιουργίες, σε μια έκθεση για πρώτη φορά. Για το ανδρικό χορευτικό, η ΕΗΜ διέθεσε παραδοσιακές στολές για 15 σύνολα, σε μια εντυπωσιακή παράσταση από νέους και ηλικιωμένους, με πρωτοστάτες, τους Γιάννη Κουτσαβέλη, Θωμά Ζαμπέλα, Κώστα Ζωϊδη, Πέτρο Τζουλάφη, Πέτρο Τόμο. κ.ά. Περισσότερες από 50 ντυμένες, κοπέλες και κυρίες, με Πωγωνήσιες και Δεροπολίτικες φορεσιές, δημιούργησαν μια πρωτοφανή παραδοσιακή ατμόσφαιρα στην κεντρική πλατεία της Πωγωνιανής. Η φιλόλογος Κατίνα Κούρου ανάγνωσε επιλεγμένα Πωγωνήσια τραγούδια, ενώ ένα λαϊκό πανηγύρι ενθουσίασε τους παρόντες.
Στο προαύλιο-γήπεδο του Γυμνασίου δημιουργήθηκε ένα οργανωμένο πάρκινγκ με καθοδηγητικές πινακίδες της ΕΗΜ, με την Αστυνομία της Πωγωνιανής να ρυθμίζει άνετα την κυκλοφορία των πολλών αυτοκινήτων που έφθασαν στην Πωγωνιανή.
Την όλη εκδήλωση στην πλατεία επόπτευε ο γιατρός Παναγιώτης Κάπαρος μέλος του Παραρτήματος της ΕΗΜ. Από τις επίσημες παρουσίες στα εγκαίνια του Μουσείου, όπου μετά τον αγιασμό, μίλησε ο φιλόλογος Νίκος Υφαντής και η δωρήτρια του κτιρίου φιλόλογος Αθηνά Παπαχαρίση, παρουσία πολλών επισήμων προσώπων και πλήθους επισκεπτών και χωριανών. Την κορδέλα των εγκαινίων έκοψε ο Νομάρχης Ιωαννίνων Νίκος Χανός. Την όλη τελετή των εγκαινίων, και τις άλλες εκδηλώσεις που ακολούθησε παρακολούθησε ο πρόεδρος της ΕΗΜ Κώστας Φρόντζος ο οποίος ξενάγησε τον Νομάρχη μέσα στο Μουσείο ενώ, ο πρόεδρος της Κοινότητας Γιάννης Τόμος, πρόσφερε στον Κώστα Φρόντζο το κανίσκι με την προσφώνηση:«Κυριε πρόεδρε στον τόπο μας όταν ανοίγει ένα νέο σπίτι προσφέρουν στον νοικοκύρη το παραδοσιακό κανίσκι, ψωμί-πίτα-κρασί, για να προκόψει».Ψωμί προσφορά του αρτοποιού Θανάση Παπανδρέου-πίτα από τις γυναίκες του χωριού-κρασί από τον αμπελουργό Μανώλη Κουκουλάρη. Ήταν η συγκινητικότερη στιγμή των εκδηλώσεων μιας πάνδημης Πωγωνήσιας σύναξης, με μια καθολική συνεργασία κατοίκων και φορέων της Πωγωνιανής. Μια ιδιαίτερη παρουσία στα εγκαίνια, ο Βασίλης Φώτος, ιατρός από την Αμερική, παλιός μαθητής του Γυμνασίου, πρόεδρος της Π.Ο.Α.Κ.Α, Σοπικιώτης την καταγωγή. Αγαπητέ Βαγγέλη, συγχαρητήρια για τη ωραία σύνθεση και ανάρτηση στην ιστοσελίδα του «βοστινιώτη», αυτού του αρχειακού υλικού.
Ανακοίνωση
Το Δεύτερο Πρόγραμμα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας (103,7 FM) με την επιμέλεια της Φεβρωνίας Ρεβύνθη, θα μεταδώσει συναυλία παραδοσιακής μουσικής από το συνεδριακό κέντρο Πωγωνιανής – Πωγωνίου Ιωαννίνων με τα συγκροτήματα Δημήτρη Χαρισιάδη, Φανής Δημοπούλου και Γιώργου Ντόντη. Η Επαρχία Πωγωνίου αποτελεί μια ξεχωριστή ενότητα στον Ελλαδικό χώρο, ως προς την αρχιτεκτονική, τη φορεσιά, το χορό, το γλωσσικό ιδίωμα, και κυρίως το τραγούδι.Τραγούδι πολυφωνικό που αποτελεί συνήχηση πολλών μελωδιών που εναρμονίζονται μεταξύ τους δημιουργώντας ένα πρωτότυπο ηχητικό σύνολο. Είναι ένας τύπος τραγουδιού, που δεν συναντούμε σε άλλα μέρη της Ελλάδας, εκτός από το χώρο της Β. Ηπείρου. Ο τελετουργικός του χαρακτήρας είναι σαν χορικό με τον κορυφαίο που προλογίζει και τον χορό που ακολουθεί και ολοκληρώνει τα ποιητικά και μουσικά θέματα. Αυτός που παίρνει – αρχίζει το τραγούδι- λέγεται παρτής, ακολουθεί ο γυριστής που το γυρίζει μελωδικά και οι ισοκράτες που κρατούν το ίσο και εμπλουτίζουν το σύνολο αρμονικά. Παρασκευή 19 Ιουνίου 2009, 9 το βράδυ το Δεύτερο Πρόγραμμα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας εκπέμπει από την ακριτική Πωγωνιανή