Γεροπλάτανος

 

Ο Γεροπλάτανος είναι ένα πανέμορφο χωριό, απέχει από τα Ιωάννινα 47χλμ.και έχει σήμερα 100 περίπου μόνιμους κατοίκους. Το πότε ακριβώς χτίστηκε είναι δύσκολο να απαντηθεί αφού δεν υπάρχουν ακριβή ιστορικά στοιχεία. Η ίδρυσή του πιθανολογείται μεταξύ του 1690 μέχρι 1706. Το χωριό επί Τουρκοκρατίας ονομάζονταν Τσιοφλίκι και πιο παλιά λεγόταν Βιχάνι και ανήκε στα 45 χωριά του Ζαγορίου. Γεροπλάτανος ονομάστηκε μετά το 1927 και πήρε το όνομα αυτό ίσως από τον γερό-πλάτανο που δεσπόζει στην πλατεία του χωριού.

Η κοινότητα Γεροπλατάνου βρίσκεται σε μια καταπράσινη περιοχή που αποτελεί κυνηγότοπο πολύ κοντά στον Εθνικό Δρυμό του Βίκου. Τα πλούσια εδάφη της διασχίζει ο ποταμός Βοϊδομάτης, ένα από τα καθαρότερα ποτάμια της Ελλάδας.  Ο επισκέπτης μπορεί να θαυμάσει το μοναδικό φυσικό τοπίο όλης της περιοχής που διασχίζει ο ποταμός αυτός κάνοντας συγχρόνως διάφορα σπορ που προσφέρονται στην περιοχή αυτή όπως, κυνήγι, ψάρεμα, ορειβασία, και κανό-καγιάκ. Ο παραδοσιακός ξενώνας μπορεί να σου προσφέρει τα πάντα. Κατά την παραμονή σου στο χωριό μπορείς να επισκεφτείς το λαογραφικό μουσείο, το οποίο στεγάζεται στο πολύ αξιόλογο από αρχιτεκτονικής άποψης και θέσης παλιό πέτρινο σχολείο, την καταπράσινη περιοχή του Μαρίνου με τα αιωνόβια δέντρα, όπου βρίσκεται  η κεντρική εκκλησία του χωριού Άγιος Νικόλαος, καθώς επίσης και τα γραφικά ξωκλήσια του Αγίου Παντελεήμονα και της Παναγίας στον Βοϊδομάτη. Το χωριό πανηγυρίζει στις 27 και 28 Ιουλίου στην γιορτή του Αγίου Παντελεήμονα. Ένα ακόμα χαρακτηριστικό του χωριού είναι ένα έθιμο το οποίο οι κάτοικοι διατηρούν ακόμα και σήμερα. Την ημέρα των Θεοφανείων γίνεται το «ζιαφέτι». Το «ζιαφέτι» είναι ένα κοινό τραπέζι, όλων των κατοίκων που το οργάνωνε η εκκλησιαστική επιτροπή από τα χρήματα που πρόσφεραν οι κάτοικοι το πρωί υπέρ της εκκλησίας. Έθιμο το οποίο έχει τις ρίζες του στην εποχή της Τουρκοκρατίας.
Πριν εγκαταλείψεις την περιοχή πρέπει να κάνεις μια στάση στην θέση Βίγλα, στο μπαλκόνι του κάμπου. Δίπλα στο μνημείο των πεσόντων αγωνιστών του 1940, να αφήσεις το βλέμμα σου να περιπλανηθεί στον μακρινό ορίζοντα και να δεις την Κόνιτσα, την άγρια ομορφιά της Αστράκας και κοντά της το περίφημο και ξακουστό Φαράγγι του Βίκου.
(κείμενα Ν.Κατσένης)