(2).gif)
Στο Κεράσοβο Πωγωνίου
Το 4ο Πολιτιστικό Αντάμωμα
Πωγωνίου – Δερόπολης
Για τέταρτη χρονιά γίνεται η Πολιτιστική Συνάντηση Πωγωνίου-Δερόπολης, μια εκδήλωση που ξεκίνησε με πρωτοβουλία της Ομοσπονδίας Ενώσεων και Αδελφοτήτων Πωγωνίου και των φορέων του χωριού Σχωριάδες του ξεκομμένου Πωγωνίου το έτος 2022.
Ήταν το πρώτο θαρραλέο βήμα για να πιστοποιηθεί ότι διατηρείται αναλλοίωτη η κοινή πολιτιστική παράδοση του Παλιού Πωγωνίου μετά από 110 χρόνια αποκοπής από τα αρχέγονα όριά του. Πόλεμοι, κατακτήσεις, πολιτικές μεταβολές, ιδεολογίες και θρησκευτικές δοξασίες δεν αλλοίωσαν τα πολιτιστικά και πολιτισμικά χαρακτηριστικά, γλώσσα, θρησκεία, ήθη και έθιμα, τραγούδια, μοιρολόγια και παράδοση, παραμένουν αναλλοίωτα.
Η εκδήλωση και η προσπάθεια αγκαλιάστηκε από τους Δήμους Πωγωνίου και Δερόπολης και πολιτιστικούς φορείς και συνεχίστηκε με την εναλλάξ κάθε χρόνο τέλεση των εκδηλώσεων σε χωριά εκατέρωθεν των συνόρων.
Πωγώνι και Δερόπολη μιλούν, λαλούν, μοιρολογούν, χορεύουν και διατηρούν τα ίδια ήθη έθιμα και παραδόσεις.
Εφέτος η συνάντηση θα γίνει στις 17 Αυγούστου στο Κεράσοβο του Παλαιού Πωγωνίου και συνδυάζεται με το τοπικό πανηγύρι κοντά με μια δραματική ανάμνηση της ιστορίας του.
Το Κεράσοβο είναι ένα μαρτυρικό χωριό με μεγάλη θυσία ανθρώπων και καταστροφές. Η ανάμνηση αυτή μιας τραγικής για την περιοχή περιόδου, με πυρπόληση πολλών χωριών της Λάκκας Πωγωνίου και πολλά ανθρώπινα θύματα από τον Γερμανικό Στρατό.
Και στην περίπτωση αυτή, η εκδήλωση έρχεται να μας θυμίσει μια κοινή μοίρα, μια ταυτόσημη ιστορική ανάμνηση, με το ξεκομμένο Πωγώνι το οποίο την ίδια εποχή καίγεται και βομβαρδίζεται από τον Γερμανικό Στρατό.
Σωπική, Πολύτσανη, Σχωριάδες και άλλοι οικισμοί της κοιλάδας δοκιμάζονται με πυρπόληση σπιτιών και ανθρώπινα θύματα.
Και σε αυτό το σημείο, οι δυο περιοχές μέσα και έξω από τα συμβατικά σύνορα, γράφεται η ίδια ιστορία, η ίδια μοίρα η ίδια παράδοση. Ακούγεται το ίδιο Πωγωνήσιο μοιρολόγι, και ομολογείται η ίδια μνήμη. Η καταγραμμένη Ιστορία έχει πολλές ίδιες σελίδες στις δυο πλευρές των συνόρων. Έχουν την ίδια μοίρα και ταυτότητα και συμβαίνουν τα ίδια γεγονότα, δίπλα στα κοινά πολιτιστικά χαρακτηριστικά που τα ενώνουν σε αυτή την τελετουργία των εκδηλώσεων, σε αυτή τη μυσταγωγία του ανταμώματος.
Μια κοινή ακόμη δοκιμασία και ένα κοινό αποτύπωμα χαράς άφησε στην ίδια περιοχή το Έπος του 40.
Στην οικονομική ανάπτυξη της περιοχής, κοινή ήταν η πορεία την περίοδο μιας ελευθεροεπικοινωνίας και εμπορικών συναλλαγών μέσω των Αγίων 40, με την Κωνσταντινούπολη, την Ελεύθερη Ελλάδα και την Δυτική Ευρώπη.
Στην Κατοχή ο Κάμπος της Δερόπολης έδωσε το καλαμπόκι της επιβίωσης στο Πωγώνι.
Οι συγγένειες και τα συμπεθεριάσματα των κατοίκων των δύο περιοχών ανέπτυξε μια κοινωνική σύζευξη που επιβεβαιώνεται ακόμη και μετά το άνοιγμα των συνόρων και αυτό το πολιτιστικό συλλείτουργο συνεχίζει αυτήν την ιδέα της διατηρήσεως των πανάρχαιων δεσμών του Παλαιού Πωγωνίου και της Δερόπολης.
Για όσους διατηρούμε μια ανάμνηση από εκείνη την δραματική εποχής της κατοχής της πυρπόλησης των χωριών που βλέπαμε τους καπνούς των σπιτιών ή βλέπαμε στην Πωγωνιανή το μακρύ πυροβόλο των Γερμανών στον Αβντάλη να βάλλει κατά της Σωπικής και της περιοχής. ζήσαμε τότε την αγωνία του κινδύνου να έχουμε την ίδια τύχη.
Σε αυτό το κομμάτι του Ακριτικού Ηπειρωτικού Ελληνισμού το οποίο πλήττεται σήμερα και αυτό, από την ερημοποίηση και τη δημογραφική απομείωση, αυτή η εκδήλωση των χωριών εκατέρωθεν των συνόρων, κτυπάει ένα σήμαντρο συναγερμού, για μια θεσμική παρέμβαση σωτηρίας, πριν παύσει να ακούγεται η ντοπιολιαλιά του Γένους και η πεντατονία σταματήσει το κιντόϊ με τους θρύλους για τη «Δεροπολίτισσα», το «μοναστήρι στους Αγιούς», τους «παπάδες από τη Σωπική», το «αγωπάνω στο Κουτσόκρανο» που αγγίζει μια αρχαιοελληνική εποχή.
Κλείνοντας αυτή την προσέγγιση αυτών των Πολιτιστικών εκδηλώσεων Πωγωνίου-Δερόπολης να επανέλθει απαιτητικά το θέμα της λειτουργίας του Τελωνείου Δρυμάδων, για μια άνετη επικοινωνία με το ξεκομμένο Πωγώνι και μια διασυνοριακή βοήθεια για την αποκατάσταση του οδικού δικτύου κυκλοφορίας στην Κοιλάδα του Δυτικού Πωγωνίου.
Στις 17 Αυγούστου, όσοι πιστοί προσέλθετε σε αυτό το πολιτιστικό αντάμωμα, για να ακουστεί ένα πολιτιστικό μήνυμα από τον ακριτικό χώρο όπου υπάρχει, ακόμη Ελλάδα.